Vài nét lịch sử Xuân Cầu

Tuesday, April 2, 2013
_ Sưu tầm trên mạng _


TânKiều, khiêu, cao Tân Kiều[1][1] 新橋 Tân Kiều
Chữ này có trong Bia Hưng Phúc tự bi kí (1583) ở xã Xuân Cầu (Xem bên dưới)
>> HoaKiều, khiêu, cao Hoa Kiều[2][2] 花橋 Hoa Kiều
Chữ này có trong VĂN BIA ĐỀ DANH TIẾN SĨ TỪ KHOA QUÝ SỬU (1553) ĐẾN KHOA NHÂM THÌN (1592) - Bia Văn miếu Bắc Ninh, Bia số 6:
阮恒細江 花橋 仕至参政 -
Nguyễn Hằng Tế Giang Hoa Kiều sĩ chí tham chánh -
NGUYỄN HẰNG 阮恒 người xã Hoa Cầu huyện Tế Giang, làm quan đến Tham chính.
>>  HoaCầu Hoa Cầu[3][3] 花球 Hoa Cầu
Chữ này có trong KIM BẢNG LƯU PHƯƠNG VĂN BIA ĐỀ DANH TIẾN SĨ TỪ KHOA TÂN HỢI (1731) ĐẾN KHOA ĐINH MÙI (1787) - Bia Văn miếu Bắc Ninh, Bia số 10:
昭統丁未制科第三甲同制科阮嘉吉細江 花 球 禮部左参知 -
Chiêu thống đinh vị chế khoa đệ tam giáp đồng chế khoa Nguyễn Gia Cát Tế Giang Hoa Cầu lễ bộ tả tham tri -
Niên hiệu Chiêu Thống thời Lê khoa Đinh Mùi, Đệ tam giáp đồng Tiến sĩ: NGUYỄN GIA CÁT 阮嘉吉 người xã Hoa Cầu huyện Tế Giang, làm Tả Tham tri Bộ Lễ.
>> hoa, hóa?Cầu Huê Cầu[4][4] 華?球 Huê Cầu
Chưa tìm thấy tài liệu, có thể là chữ “Hoa華” hay là “Huê華”. Tiếng Triều Châu - Mân Việt còn đọc là “Hoe華”, lại đọc là “Hỏa華” theo tiếng Bắc Kinh
>>  XuânCầu Xuân Cầu[5][5] 春球 Xuân Cầu
Chữ này có trong VĂN BIA ĐỀ DANH TIẾN SĨ KHOA THI HỘI NĂM BÍNH TUẤT NIÊN HIỆU MINH MỆNH NĂM THỨ 7 (1826) - Bia Văn miếu Huế, Bia số 2 (84):
蘇 珍, 舉人, 北寧鎮順安府文江縣春球社人, 年庚辛亥參拾陸歲 -
Tô Trân, cử nhân, Bắc Ninh trấn Thuận An phủ Văn Giang huyền Xuân Cầu xã nhân, niên canh Tân Hợi tham thập lục tuế -
TÔ TRÂN 蘇 珍, Cử nhân, người xã Xuân Cầu huyện Văn Giang phủ Thuận An, sinh năm Tân Hợi, thi đỗ năm 36 tuổi.



[...]Vào làng phải qua cổng xây, kiến trúc trên lầu dưới vòm giống như lối kiến trúc Trung Hoa...

[...] Đặc biệt, ở Xuân Cầu hiện còn tồn tại một cổng làng cổ. Tuy đôi câu đối hai bên trụ cổng đã mờ hết, nhưng theo hồi cố của các cụ trong làng, thì nó như một tuyên ngôn của làng, một chân lý sống cho tất cả những ai sinh ra và lớn lên ở đây:

“Cổng làng tuy thấp nhưng võng lọng đều chui lọt
Dân có yên vui thì nước mới mạnh giàu”.



Mời xem: Làng Đồng Tỉnh - Làng Xuân Cầu ... - Loạt bài về lịch sử Xuân Cầu của Trần Xuân Đạt.

Di tích Giếng nước cổ Tam Kỳ

Monday, April 1, 2013
Cổng làng vừa khánh thành di tích giếng cổ Cổng Đồng (Giếng nước cổ Tam Kỳ) có tuổi hơn 1200 năm.
Nguyễn Hoàng Uyên

Con gái làng Hoa (*)
Uống nước giếng đá
Da dẻ nõn nà
Đắt chồng nhờ giếng
.

(Tục ngữ, Ca dao Hưng Yên)

(*) Làng hoa tức làng Hoa Cầu hay Xuân Cầu thuộc xã Nghĩa Trụ, huyện Văn Giang.